کوکداما

یه باغ توی هوا
بالا رو نگاه کن!
فضای بالای سرت لازم نیست همینجوری خشک و خالی باشه! میتونی اونو تبدیل به یه باغ معلق بکنی. میتونی با انتخاب گیاه متناسب و گلدون های متنوع و زیبا میتونی سقفها و دیوارها، نرده ها، ایوان و قاب پنجره هاتون رو زیبا کنی. اینجوری کوچیکترین بالکن یا ورودی خونه هم میتونه پر شکوفه و گیاه بشه.
کوکِداما یکی از روشهای درست کردن باغهای معلق توی فضای خونتونه. توی این پست راجع بهش بیشتر میخواهیم یاد بگیریم.

کوکِداما
این کلمه از دو بخش خزه (koke) و توپ (dama) تشکیل شده و به معنی توپ خزه ای هست. این یه هنر ژاپنیه که مثل خیلی دیگه از هنرهای منشا گرفته از ژاپن یه روش خلاقانه و نو برای کاشت و به نمایش گذاشتن گیاهان زینتی هست. کنار هم گذاشتن گیاهان و ساختن یدونه کوکِداما آدم رو به وجد میاره.

چه گیاهانی میتونن استفاده بشن: گیاهان باید حداقل 1 الی 2 ساله باشن و امکان اینکه بشه با هرس کردن اونها رو توی اندازه ی کوچک نگه داشت وجود داشته باشه. اگه ریشه های گیاهان قابل رویت شدن دیگه زمان تغییر دادن جای گیاهاست. تقریبا هر گیاهی میتونه بعنوان گیاه کوکِداما انتخاب بشه اما یادتون باشه بعضی از گیاهان توی زمستون ممکنه بمیرن یا توی خواب زمستونی برن اما در مورد گیاهان همیشه سبز خیالتون راحت باشه چون اونها توی طول سال سبز و زنده هستن.

کجاها بذارمش؟
بیشتر گیاهان آپارتمانی توی نور کافی (البته نور غیرمستقیم) بهتر رشد میکنن. البته شما میتونین کوکِداماها رو توی فضای بیرون از خونه هم توی نیمه ی اول سال بذارین. بعد از آب دادن به کوکداما مقداری قطرات آب چکه میکنه پس حواستون باشه که اونا رو بالای وسایلی که نمیخواین آب روشون بریزه و ممکنه با خیس شدن آسیب ببینن نذارید. یه موضوع مهم دیگه اینکه کوکداما رو جایی بذارید که دسترسی بهش آسون باشه. بخاطر اینکه شما بتونین راحت تر بهش آب بدین یا کارهای مراقبتی دیگه رو برای اون انجام بدین.

چطور بهش آب و غذا بدم؟
کوکداماها توی نیمه ی اول سال نیاز دارن که به طور منظم آبیاری بشن در حالیکه توی نیمه ی دوم سال و وقتی هوا کمی سردتره اسپری آب روی گیاه کافیه. برای اینکه متوجه بشین که آبیاری کافی رو انجام دادین یا نه؛ فقط کافی کوکداما رو توی دستتون بگیرین و از میزان سنگینی اون توجه میشین. اکه سبک بود یعنی آبیاری نیاز داره.

برای آبیاری کوکداما، یه ظرف رو پر آب کنید و کوکدامای خودتون رو تا قسمت ساقه ی گیاه داخل ظرف ببرید و یجورایی غرقش کنین! 3 تا 5 دقیقه صبر کنین تا آب بخوبی جذبش بشه. دیگه بخش توپی کوکداما رو از آب خارج کنین و کمی فشارش بدین تا آب اضافی ازش خارج بشه و بعدش کمی اون رو توی یه ظرف یا سینک بذارید تا قطرات آخر آب هم ازش خارج بشه و دیگه چکه نکنه. این روش آبیاری شما میتونه آب کافی رو برای چند روز گیاه فراهم کنه. البته همیشه اینو به یاد داشته باشین که دمای محیط هم روی فاصله ی زمانی آبیاری کوکداماها تاثیر داره. (خوب بخوبی میدونین که وقتی هوا گرمتر میشه سرعت تبخیر آب بیشتر میشه و باید تو فاصله ی زمانی کمتری آبیاری رو انجام بدین.)
برای کوددهی به گیاه کود رو توی آب حل کنید و حواستون باشه توی نیمه ی اول سال که گیاه توی خواب زمستونی و دوره ی توقف رشد خودش نرفته؛ بدید.
نکته های باقی مونده از مراقبت:
گیاهان رو با هرس کردن منظمشون شکل بدید و بررسی کنین که نخ بخش توپی کوکداما آسیبی نبینه. هر برگ پژمرده یا زرد و آسیب دیده رو جدا کنین. اینطوری گیاهتون سالم تر میمونه. اگه دیدین گیاهتون داره خیلی بزرگتر از ظرفیت بخش توپی کوکدامای شما میشه دیگه باید جاشو بزرگتر کنین تا ریشه های گیاه دچار خفگی نشن.

منبع: کتاب ایده ی باغ های کوچک/ نوشته ی Philippa Pearson

ترجمه: نوا صابری