اجلاس غذایی سازمان ملل با هدف ایجاد تغییرات مثبت در سیستمهای غذایی جهان سالانه برگزار میشه. همونطور که برگزارکنندگان این اجلاس میگن: «این اجلاس به عنوان یه فضای مردمی برای رسیدن به راهحل به رسمیت شناخته شده است که همه، در همه جا، باید کاری کنن و با همدیگه همکاری کنن تا بتونن روش تولید، مصرف و تفکر مردم دنیا رو در مورد غذا تغییر بدن.».
حالا چطور باید نوع فکرمون رو در مورد غذا تغییر بدیم؟
در اوایل سال جاری، محققان در ایتالیا گزارش دادند: ۳۴ درصد از کل انتشار گازهای گلخانهای منتشر شده به دست بشر در نتیجه رژیم های غذاییه. در حالی که گزارش هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) در مورد تغییرات اقلیمی و زمین که در سال ۲۰۱۹ منتشر شد، این رقم را 37 درصد تخمین زده.
بنابراین، با وجود اینکه این مسائل در طبیعت ماهیت سیستمیک دارند، اما هنوز کارهای زیادی وجود دارد که میتوانیم برای ایجاد تغییر انجام دهیم. و با توجه به گزارش کمیسیون EAT-Lancet که اوایل امسال منتشر شد و نشان داد که انتخابهای غذایی ما میتواند تقریباً نیمی از انتشار گازهای گلخانهای ما را تا سال ۲۰۵۰ تشکیل بدن، خیلی مهمه که همین حالا شروع به ایجاد تغییرات کنیم.
پنج راه ساده برای کمک به کندتر کردن فرایند تغییر اقلیم با تغییر نوع و روش غذا خوردنمون:
خرید محلی:
حدود ۵ درصد از انتشار گازهای گلخانهای- چرخه تولید تا مصرف غذای ما- بخاطر حمل و نقل هست. اینکه تولید یک ماده غذایی در یک نقطه از کشور یا حتی در کشور دیگری تولید می شه و مسافت زیادی طی می کنه تا به دست مصرف کننده ای در نقطه دیگری برسه. بنابراین، تا جایی که ممکنه، محصولات محلی بخرید. از عسل گرفته تا سیب و گوشت، مطمئناً تولیدکنندگان زیادی از شهر و منطقه زندگی خودتون وجود دارن. برای اینکه بفهمین مواد غذایی موجود تو سوپرمارکت شما از کجا اومده، به برچسبهای محصولات نگاه کنین یا گاهی هم لازمه که از فروشنده بپرسین.
خودتون کشت کنید:
روزهای اولیه همهگیری کووید۱۹ شاهد قفسههای خالی تو بعضی فروشگاه ها بودیم، چونکه خریدهای هیجانی و انبوه نشون داد که برخی از سیستمهای غذایی ما واقعاً چقدر شکننده هستن. این موضوع، و این واقعیت که بسیاری از ما مجبور بودیم زمان بیشتری رو تو خونه بگذرونیم، باعث شد بعضی افراد به دنبال پخت نان یا حتی کشت سبزیجات در فضای خانه و حیاط خانه خودشون برن. طیف وسیعی از سبزیجات وجود دارن که میشه تو یه محیط نسبتاً کوچک پرورش داد. هرچند در فضای خانه های آپارتمانی کمی سخت به نظر می رسه ولی اگه هیچ فضای بیرونی ندارین، در مورد باغهای مشارکتی و زمینهای کشاورزی تو منطقه ی خودتون تحقیق کنین، یا حتی بهتر از آن، چرا یکی راهاندازی نمیکنین؟ انجام این کار همچنین به این معنی هست که هیچ گونه انتشار گازهای گلخانهای از بستهبندی یا حمل و نقل به وجود نمی آید. (سبزپری: با توجه به مشکلات کم آبی بهوجود اومده توی سالهای گذشته بهتره که توی شهرهایی مثل تهران و اصفهان و مشهد و … این موضوع خیلی با احتیاط انجام بشه یا اگه شرایط آبی سختتر شد از این مورد صرفنظر کرد.)
از خرید بسته بندی های اضافه بپرهیزید:
تحقیقات نشان داده است که بستهبندی در توزیع مواد غذایی، سهم بزرگی در انتشار کربن داره و ۵.۴ درصد از انتشار گازهای گلخانهای را تشکیل میده. در واقع، همه ما میوههایی را دیدیمکه تو بستهبندیهای پلاستیکی غیرضروری بستهبندی شدهان، که این موضوع اهمیت خرید محلی رو بیشتر نشون میده – هر چی غذای ما از فاصله دورتری به دست ما برسه، نیاز به بستهبندی بیشتری داره. در انتخاب مغازههایی که از بستهبندی کمتری برای میوه و سبزیجات استفاده میکنند، دقت کنید.(سبزپری: یه مورد دیگه که این روزها توی ایران رایج شده خریدهای اینترنتی از سوپرمارکت ها هست که برای ارسال میوه ها و بقیه ی مواد غذایی از سلفون ها و بسته های پلاستیکی زیادی استفاده میشه و این سبک خرید به شدت مصرف پلاستیک رو افزایش میده. علاوه بر این موتورسوارها باید مسافت زیادی رو توی شهر طی کنن تا به منزل شما برسن و آلودگی هوا رو هم توی شهر بیشتر میکنه.)
گوشت کمتری بخورید:
جای تعجب نیست که گوشت و مصرف اون برای محیط زیست مضر هست. دامها نه تنها مقدار زیادی متان(یک گاز گلخانهای قوی) تولید میکنن، بلکه هر ساله مقادیر زیادی از جنگلها برای ایجاد زمینهای چراگاه قطع میشن. جنگلها کربن را از هوا جذب میکنن، بنابراین تخریب آنها برای ایجاد زمینه برای کشاورزی فشرده با انتشار گازهای گلخانه ای، دو برابر تأثیر داره (یا سه برابر، با حساب این که درختانی که CO2 رو جذب کردهان، زمان مرگ دوباره اون رو آزاد میکنن). بنابراین، یک رژیم غذایی غنی از غذاهایی که کمترین آسیب رو به زمین می رسونن(planet-based foods) برای اطمینان از کاهش انتشار گازهای گلخانهای از غذاهای ما حیاتیه.
۱ روز گیاهخواری در هفته (۵۲ روز در سال) میتواند تقریباً ۱۰۰ کیلوگرم دیاکسید کربن در سال صرفهجویی کند. ۱ هفته گیاهخواری در ماه (۱۲ هفته در سال) میتواند تقریباً ۱۵۳ کیلوگرم دیاکسید کربن در سال صرفهجویی کند. ۱ روز وگان در هفته (۵۲ روز در سال) میتواند تقریباً ۱۴۳ کیلوگرم دیاکسید کربن در سال صرفهجویی کند.
انتخاب غذایی که می خوریم در کاهش ردپای کربنی ما و آرام کردن روند تغییرات اقلیمی تاثیر دارد. استفاده از منابع طبیعی: رژیم های غذایی بر پایه گیاهان منابع کمتری نسبت به رژیم های غذایی گوشتی مصرف می کنند. با انتخاب نوع رژیم غذایی می توانیم در کاهش مصرف منایع باارزشی از جمله زمین، آب و انرژی نقش موثری داشته باشیم. (سبزپری: البته ما توصیه به گیاهخواری همیشگی نمیکنیم و این موضوع رو یه متخصص تغذیه میتونه بهتون بگه اما میتونیم یه بخشی از رژیم غذاییمون رو به خوردن غذاهایی که بیشتر با گیاه درست میشن؛ بدیم.)
اندازه گیری کن، غذایی که می خوری چقدر گاز گلخانه ای تولید می کنه:
غذایی که میخوریم میتونه بین ۱۰ تا ۳۰ درصد از انتشار گازهای گلخانهای را تشکیل بده، بسته به اینکه چی میخوریم و کجا زندگی میکنیم. به عنوان مثال، حذف لبنیات و گوشت از رژیم غذایی ما میتونه انتشار گازهای گلخانهای ما را تا ۶۶ درصد کاهش دهد. (سبزپری: البته ما توصیه به گیاهخواری همیشگی نمیکنیم و این موضوع رو یه متخصص تغذیه میتونه بهتون بگه اما میتونیم یه بخشی از رژیم غذاییمون رو به خوردن غذاهایی که بیشتر با گیاه درست میشن؛ بدیم.)
ترجمه: فرشته آهنگران